ALTYAZI ÇEVİRİ SÖZLEŞMESİ
İşbu sözleşme bir taraftan…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………..adresinde mukim olan …………………………………………………………….(bundan sonra İŞVEREN olarak anılacaktır) ile……………….………………………………………………………………………… ……………………………adresinde mukim olan.………………………………………………….. (işbu sözleşmede ÇEVİRMEN olarak anılacaktır) arasında, …………………………………………………………………..………………………adlı mecrada (bundan sonra MECRA olarak anılacaktır) gösterilmek üzere İŞ LİSTESİNDE özgün adlarıyla belirtilen görsel-işitsel malzemelerin (dizi, film, belgesel, animasyon vb.) Türkçe altyazı çevirilerinin yapılması hususunda, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun ilgili maddeleri uyarınca aşağıdaki şartlar altında görsel-işitsel malzemelerin altyazı çevirisine yönelik olarak hazırlanıp imzalanmıştır.
(I) SÖZLEŞMENİN KONUSU
Bu sözleşme, söz konusu MECRA’da gösterilecek görsel-işitsel malzemelerin Türkçe altyazı çevirisinin (bundan böyle kısaca “ÇEVİRİ” olarak anılacaktır) kapsamı ile ÇEVİRMEN’in İŞVEREN’e devredeceği mali hakların kapsamının düzenlenmesine ilişkindir.
(II) TAAHHÜTLER
(1) ÇEVİRMEN, ÇEVİRİ’yi kendisinin yaptığını, üçüncü şahısların ÇEVİRİ üzerinde herhangi bir hakkı bulunmadığını ve üçüncü şahıslarca aksi bir talepte bulunulması halinde kendisinin hukuken sorumlu olduğunu ve bu nedenle İŞVEREN’in zarara uğraması halinde bu zararları tazminle yükümlü olduğunu beyan ve kabul eder.
(2) Buna karşılık İŞVEREN, işbu sözleşmeyle ÇEVİRMEN’den aldığı ÇEVİRİ’ye ilişkin hakları çevirmenin bilgisi olmadan üçüncü şahıslara kısmen ya da tamamen devretmeyeceğini, ÇEVİRİ’yi sadece söz konusu MECRA’daki gösterimlerde kullanacağını, ayrıca işleme eser sahipliği nedeniyle, ÇEVİRMEN’in mali hakları ile ÇEVİRMEN’in adının belirtilmesi hususiyetindeki manevi hakkı ve diğer manevi haklarını ihlâl etmeyeceğini beyan ve kabul eder.
(3) İŞVEREN, çevrilecek malzemede kanunlarca belirlenmiş olmak üzere suç unsuru taşıyabilecek öğeler hakkında ÇEVİRMEN’e bilgi vermekle yükümlüdür.
(4) İŞVEREN, çevrilecek malzemeyi (özgün diyalog listesi, görsel-işitsel ürünün kayıtlı olduğu DVD, VCD veya ÇEVİRMEN’le mutabık kalınan herhangi bir video oynatıcısında veya bilgisayarda rahatça oynatılabilecek bir formatta) sağlamakla yükümlüdür. Bu malzemelerin başka yerlerden temin edilmesi ÇEVİRMEN’den talep edilemez.
(5) ÇEVİRMEN sözleşme konusu ÇEVİRİ’yi tam bir özen yükümlülüğü ile aslına uygun biçimde ve çevirinin kullanılacağı mecranın standartlarına uygun nitelik ve yetkinlikte gerçekleştireceğini kabul eder. İŞVEREN’in, ÇEVİRİ KOORDİNATÖRÜ’nün onayıyla yeterli bulmadığı veya yeniden çevrilmesini istediği kısımlar olursa, çeviri kontrolü yapılabilir. Çeviri kontrolünün gerekçelendirilmesi ve duruma göre ÇEVİRMEN’e veya ücret karşılığı üçüncü bir kişiye yaptırılması sorumluluğu ÇEVİRİ KOORDİNATÖRÜ’ne aittir. Bu durumda yapılan değişikliklerle ilgili olarak ÇEVİRMEN’den onay alınır. İŞVEREN çeviri kontrolünü yapan üçüncü kişinin adına da yer verme hakkına sahiptir. Bu değişiklik talebi ÇEVİRMEN’den geldiği takdirde İŞVEREN herhangi bir ücret ödemez.
(6) ÇEVİRMEN işbu sözleşmenin ilgili V/4 maddesinde yer alan hükümler doğrultusunda çeviri haricinde kontrol hizmeti verebilir.
(7) İŞVEREN, söz konusu MECRA’da gösterilecek görsel-işitsel eserlerin bu sözleşmede anılan MECRA dışında gösterim hakkına sahip olmuş/olacak üçüncü şahısları ÇEVİRMEN’e yönlendirebilir. İŞVEREN bu tür durumlarda hiçbir koşul ya da biçim altında aleyhte ya da lehte taraf ya da arabuluculuk yapmamayı taahhüt eder. ÇEVİRMEN de üçüncü kişilerle doğabilecek anlaşmazlıklarda, İŞVEREN’in taahhüdünü yerine getirmesi koşuluyla, bu taahhüde istinaden İŞVEREN’i sorumlu tutamaz.
(8) İŞVEREN’in ÇEVİRMEN’e iş olarak verdiği altyazı çevirisinin ücreti, ÇEVİRİ bu sözleşme kapsamında ÇEVİRİ KOORDİNATÖRÜ’nün onayıyla İŞVEREN tarafından kabul edildikten ve uygun bulunduktan sonra ilgili görsel ve işitsel eser söz konusu MECRA’da gösterilsin ya da gösterilmesin, Çevirmenler Meslek Birliği tarafından duyurulan ve işin gerçekleştirildiği yıl için geçerli rayiç üzerinden ve belirlenmiş koşullarda ödenir.
(9) İŞVEREN’in gerekli görsel-işitsel malzemeleri çeviri teslim tarihinden en az iki (2) hafta önce ilettiği durumda ÇEVİRMEN, ÇEVİRİ’yi ÇEVİRMEN VE İŞVEREN arasında mutabık kalınan teslim tarihinde (………………………………) e-posta adresi üzerinden İŞVEREN’in (…………………………………….) e-posta adresine teslim etmeyi taahhüt eder. II/4 maddesinde belirtilen malzemenin ÇEVİRMEN’e geç iletilmesi gibi durumlar bu taahhüdün istisnasıdır.
(10) ÇEVİRMEN, ÇEVİRİ’ye gösterim öncesinde özgün metnin biçim veya içerik olarak barındırmadığı şeyler ekleyemez ve özgün metne bu şekilde keyfi olarak müdahale edemez; aksi halde İŞVEREN’in uğrayacağı her türlü zararı tazmin etmekle yükümlü olacaktır.
(III) ALTYAZI ÇEVİRİSİ KAPSAMI
(1) ÇEVİRİ, her bir satırında boşluklar dahil olmak üzere İŞVEREN’in belirlediği ve aksi istenmediği sürece en fazla 42 karakterin ve tek veya çift satırın yer aldığı altyazı birimlerinin Türkçe çevirisidir.
(2) ÇEVİRİ KOORDİNATÖRÜ tarafından ÇEVİRMEN’e iletilecek YÖNERGE’ye göre ÇEVİRMEN özgün dildeki DİYALOG LİSTESİ’nde yer alan şarkıları ve üçüncü dildeki diyalogları çevirebilir veya çevirmeyebilir. ÇEVİRMEN, yine ÇEVİRİ KOORDİNATÖRÜ tarafından kendisine iletilecek TERİM LİSTESİ’ne bağlı kalmak, gerekirse bu listeyi kendi çevirisine uygun şekilde doldurmakla yükümlüdür. ÇEVİRMEN’in İŞVEREN’in talebi doğrultusunda söz konusu görsel ve işitsel malzemeye ilişkin bir kılavuz rapor (metadata) doldurması ve/veya oluşturması gerekirse, bu iş dakika başı çeviri ücretinden ayrı bir ücretlendirmeye tabi olacaktır.
(3) Metnin bölümlenmesi, altyazı eşleme, zamanlama işlemlerinin ÇEVİRMEN tarafından yapılıp yapılmayacağına İŞVEREN karar verir. Metnin bölümlenmesi, altyazı eşleme, zamanlama işlemleri V numaralı maddede belirtildiği şekilde çeviri ücretinden ayrı bir ücretlendirmeye tabidir. İŞVEREN, bölümlenmiş, altyazı eşlemesi yapılmış ve/veya zamanlaması yapılmış metni kendisinin verdiği hallerde doğabilecek senkron uyuşmazlığı gibi altyazının seyirci tarafından takip edilmesini güçleştirecek teknik aksaklıklardan ÇEVİRMEN’i sorumlu tutamaz.
(4) ÇEVİRİ KOORDİNATÖRÜ (KOORDİNATÖR olmadığı durumlarda İŞVEREN), ÇEVİRİ’nin oluşturulmasında gerekli sayılabilecek her türlü YÖNERGE, TERİM LİSTESİ ve benzeri referans materyallerini ÇEVİRMEN’e iletmekle yükümlüdür. Bunların ÇEVİRMEN’e iletilmemesi hâlinde doğabilecek teknik hatalardan, çeviri eksiklik veya fazlalıklarından ÇEVİRMEN sorumlu tutulamaz. ÇEVİRMEN’e bu hataların düzeltilmesi için tekrar başvurulduğu takdirde ÇEVİRMEN, ücret karşılığında gerekli düzeltmeleri yapabilir.
(IV) DEVREDİLEN MALİ HAKLAR
(1) ÇEVİRMEN işbu sözleşme kapsamında oluşturacağı altyazı birimlerinin TÜRKÇE ÇEVİRİSİ üzerindeki umuma iletim hakkını, yalnızca sözleşmede anılan MECRA kapsamında ve sözleşme süresi boyunca yapılacak gösterimlerle sınırlı olmak üzere İŞVEREN’e devretmiştir.
(2) Öte yandan ÇEVİRMEN, altyazı birimlerinin TÜRKÇE ÇEVİRİSİ üzerindeki çoğaltma hakkını, yalnızca sözleşmede anılan MECRA kapsamında ve sözleşme süresi boyunca yapılacak gösterimler için yeterli olacak sayıyla sınırlı olmak üzere İŞVEREN’e devretmiştir.
(V) ÇEVİRİ ÜCRETİ
(1) Devredilen bu haklar karşılığında İŞVEREN, ÇEVİRMEN’e Çevirmenler Meslek Birliği tarafından duyurulan çoklu gösterim altyazı çeviri tarifesinin çevirinin yapıldığı ve teslim edildiği yıl için geçerli rayici üzerinden telif ücreti ödeyecektir. Çeviri tarifesinde dakika başı ücretlendirme esas alınır. Çevirisi yapılan film, dizi, belgesel gibi görsel-işitsel malzemelerin giriş ve kapanış jenerikleri bütünden ayrıştırılamaz.
(2) Çeviri ücretinin tamamı çeviri teslim tarihini müteakip en geç bir (1) ay içinde iş günlerinden birinde ÇEVİRMEN’e, yazılı bir makbuz karşılığı elden ya da banka aracılığıyla ödenir. İŞVEREN’e ait antetli ve mühürlü kâğıt üzerinde altyazı çevirisi yapılmış görsel ve işitsel malzemenin özgün ve çeviri isimleri ile beher ücret karşılıklarının yer aldığı İŞ LİSTESİ, taraflara birer örneği verilecek şekilde imzalanır. İŞVEREN, ücretleri çeviri teslim tarihinden itibaren en geç bir (1) ay içinde ödemeyi taahhüt eder.
(3) İŞVEREN ücreti istediği biçimde (nakit, banka havalesi vb.) ödeyebilir. Ancak bu ödemelerdeki her türlü vergi, masraf, harç vb. gibi isimler altındaki bütün olası kesintiler İŞVEREN’e aittir. ÇEVİRMEN’in ücreti işbu sözleşmeyle belirlenmiş olan NET ücrettir.
(4) ÇEVİRMEN, işbu sözleşmede adı geçen ÇEVİRİ için ya da başka çeviriler için çeviri harici hizmetleri (II)’nci maddenin ilgili hükümlerine aykırı olmayacak biçimde verebilir. Bu hizmetler aşağıdaki gibidir:
a) Deşifre (transcription): Kaynak dildeki özgün diyalog listesinin olmadığı durumlarda özgün diyalogların dinlenerek bire bir yazılmasıdır.
b) Metnin Bölümlenmesi (spotting without time-codes): Çevirisi yapılacak diyalog listesinin görsel-işitsel malzeme izlenerek altyazı çevirisi yapmaya uygun birimlere bölme işlemidir.
c) Altyazı Eşleme (adding time-codes): Altyazı birimlerinin görsel-işitsel malzemeyle uyumlu bir şekilde ekrana giriş ve ekrandan çıkış zamanlarının eklendiği srt, sub, pac vb. formatlardaki dosyaların hazırlanması işidir.
d) Zamanlama (timing): Zaman kodları atanmış yabancı dildeki (genellikle İngilizce) şablonlarla çalışırken cümlelerin Türkçe’nin gereklerine uygun şekilde bölünmesini sağlamak için gerektiğinde altyazı birimlerinin birleştirilmesi, bölünmesi ya da zamanlamasının değiştirilmesi, okumayı kolaylaştırmak için temponun ayarlanması, sahne ve plan değişimlerinin (scene and shot change) kontrolü gibi çeşitli kontrol ve düzeltmelerin yapılmasını içerir.
e) Türkçe Şablon Hazırlama (TR Template Creation): Türkçe görsel işitsel malzemenin başka dillere çevrilmesini sağlamak amacıyla video ve diyalog listesi yardımıyla metni bölümlendirmek, zaman kodları atamak ve gerektiğinde çeviriyi kolaylaştıracak notlar eklemek. (Diyalog listesini kontrol etmek ve düzeltmek gerekebilir, diyalog listesi yoksa deşifre yapılması ve ücretinin ayrıca eklenmesi gerekir.)
f) TR > İNG Şablon Hazırlama (TR > ENG Template Creation): Türkçe görsel işitsel malzemenin İngilizce dışındaki dillere çevrilebilmesini sağlamak için İngilizce şablon hazırlanması. Zaman kodları eklenmiş Türkçe şablon üzerinden İngilizceye çeviri, gerektiğinde zamanlamanın ve metin bölümlenmesinin ayarlanması ve açıklamalı notlar (annotation) eklenmesi gibi işlemleri içerir.
g) Yabancı Dillere Çeviri: Sadece Türkçe dışındaki dillere çeviriyi içerir, zamanlama ve metin bölümlenmesiyle ilgili işlemleri kapsamaz.
h) Çeviri Kontrolü (proofreading): Sadece çeviri metnin kontrol edilmesi ve düzeltilmesi işidir. Teknik açıdan yapılan kontrolü içermez.
i) Çeviri Kontrolü ve Teknik Kontrol (proofreading + timing and quality check): Çeviri metnin kontrolü ve düzeltilmesi dışında zamanlamanın ve metin bölümlenmesinin kontrolünü ve işverenin talep ettiği diğer kontrolleri içerir.
j) İşitme Engelliler İçin Çeviri (SDH): İşitme engellilere yönelik, görsel-işitsel malzemedeki seslerin tarif edildiği, diyalogların altyazı çevirisini de içeren metinlerdir.
k) Mevcut Altyazı Metninin İşitme Engelliler İçin Düzenlenmesi: Altyazı çevirisine görsel-işitsel malzemedeki seslerin tariflerinin eklendiği işitme engellilere yönelik metinlerdir.
l) Mevcut Altyazı Metninin Güncellenmiş Görsel İşitsel Kaynak İçin Düzenlenmesi (conform): Altyazı çevirisini, görsel işitsel kaynakta yapılan değişikliklere uyarlamayı kapsar. Çeviri metni yeniden bölümlendirme, birleştirme, bölme, ekleme, çıkarma, çeviri kontrolü, zamanlama ve teknik kontrol gibi işlemleri içerebilir, istenen hizmetlerin miktarına göre ücrette değişiklik yapılabilir.
m) Ekstra İçerik Çevirisi (VAM Value Added Material): Film, dizi gibi ürünlere ait silinmiş sahneleri, kamera arkası görüntüleri, yönetmen ya da film ekibinin yorumlarını içeren görsel-işitsel malzeme ekstra içerik olarak adlandırılır, ekstra içerik çevirisi bu tür malzemelerin çevirisidir.
n) Kılavuz Rapor (metadata): Çevirisi yapılacak görsel-işitsel malzemeye dair yapımcı, yönetmen, yapım yılı, tanıtıcı yazı, malzemenin birden fazla bölümden oluştuğu durumlarda bölümlerin ad ve özetleri, sezon bilgisi, görsel-işitsel malzemede yer alan ekran yazıları gibi bilgilerin girildiği rapordur. Kelime başına ücretlendirilir.
o) Fragman Çevirisi (trailer): Film, dizi gibi ürünler için oluşturulan kısa, tanıtıcı görsel-işitsel malzeme fragman olarak adlandırılır, fragman çevirisi bu tanıtıcı görsel-işitsel malzemenin çevirisidir. Fragman başına ücretlendirilir.
p) Acil İş (rush fee): Teslimat açısından zaman kısıtı olan ve ilgili görsel-işitsel malzemenin çevirisi için çevirmenin fazla mesai yaparak günlük çeviri kapasitesinin üstüne çıkması gerektiği durumlar “acil iş” olarak tanımlanır. Görsel-işitsel metnin iş yüküne ve zorluğuna göre standart ücretlendirmenin %30 ila %100 fazlası talep edilebilir.
(VI) TEBLİGAT ADRESLERİ:
Tarafların yukarıda belirtilen adresleri, yasal ikametgâh adresleri olup, adres değişiklikleri diğer tarafa yazılı olarak bildirilmediği sürece işbu adreslere yapılacak tebligatlar geçerli olacaktır.
Uyuşmazlıkların çözümünde İSTANBUL Fikri ve Sınai Haklar Hukuk ve Ceza Mahkemeleri ve İSTANBUL İcra Daireleri yetkili olacaktır.
(VII) DİĞER HÜKÜMLER
(1) İşbu sözleşmenin II/2 maddesi kapsamında olmak üzere, İŞVEREN, söz konusu MECRA’da müteakip yıllarda gerçekleştirilecek gösterimlerde ÇEVİRİ’yi kullanmasına ilişkin olarak başka ücret ödemez.
(2) İşbu sözleşme beş (5) yıl boyunca geçerlidir ve sözleşme süresinin dolmasına bir (1) ay kala, taraflardan biri yazılı olarak feshettiğini bildirmediği sürece kendiliğinden yenilenir.
(2) Yedi (7) madde ve beş (5) sayfadan oluşan bu sözleşme ………………….. tarihinde iki (2) nüsha olarak düzenlenmiş ve taraflarca tüm hükümleri okunmak suretiyle imza edilmiştir. İşbu sözleşmeye İŞ LİSTESİ de eklenecektir.
ÇEVİRMEN
İŞVEREN VEYA İŞVEREN VEKİLİ ADINA YETKİLİ