Teknik-Bilim Kurulu’na iki tür inceleme için başvuruda bulunulabilir:
- Yeterlilik incelemesi (hakem raporu),
- İntihal incelemesi.
Bu incelemeler için başvuru usulü ve inceleme süreci şu şekildedir:
Yeterlilik incelemesi için başvuru
Yeterlilik incelemesi (ya da hakem raporu) herhangi bir çevirinin yeterli olmadığı iddiasıyla reddedildiği ya da reddedilmek istendiği durumlarda yazılı başvuru üzerine Yönetim Kurulu’nun (YK) görevlendirmesiyle yapılır.
Çevbir üyeleri, üye olmayan çevirmenler yeterlilik incelemesi için Çevbir YK’ya e-posta yoluyla ya da şahsen başvurabilir. Şahsen başvuranlardan ayrıca yazılı başvuru istenir.
Başvuru sahibi, yeterlilik incelemesi yapılmasını istediği çeviriyi özgün metniyle birlikte (varsa yayınevinin notlarını dahil ederek) YK’ya e-posta yoluyla ya da elden teslim eder.
İki tür rapor hazırlanabilir:
Ön inceleme raporu, tam inceleme raporuna ihtiyaç olup olmadığına karar vermek için hazırlanır. Ön inceleme raporu söz konusu metinlerden kanaat oluşturmaya yetecek sayıda örneğin incelenmesiyle hazırlanır.
Tam inceleme raporu, incelemeye konu olan metinlerin başından sonuna kadar taranmasıyla ve kanaati destekleyen bütün örneklerin veya ikna edecek çok sayıda örneğin sunulmasıyla hazırlanır.
İntihal incelemesi için başvuru
İntihal incelemesi bir çevirinin bir başka çeviriden aynen ya da kısmen yararlanılarak oluşturulduğu iddiası nedeniyle yazılı başvuru üzerine YK’nın görevlendirmesiyle yapılır.
İntihale maruz kaldığı düşünülen çevirinin sahibi üye veya üye olmayan bir çevirmen, hak sahibi (varisi veya vasisi) ya da çevirilerden birini temsil eden yayınevi gibi tüzelkişiler e-posta yoluyla ya da şahsen başvurabilir. Şahsen başvuranlardan ayrıca yazılı başvuru istenir.
Başvuru sahibi, intihal incelemesi yapılmasını istediği çevirilerin metinlerini özgünüyle birlikte YK’ya e-posta yoluyla ya da elden teslim eder.
İki tür rapor hazırlanabilir:
Ön inceleme raporu, tam inceleme raporuna ihtiyaç olup olmadığına karar vermek için hazırlanır. Ön inceleme raporu söz konusu metinlerden kanaat oluşturmaya yetecek sayıda örneğin incelenmesiyle hazırlanır.
Tam inceleme raporu, incelemeye konu olan metinlerin başından sonuna kadar taranmasıyla ve kanaati destekleyen bütün örneklerin veya ikna edecek çok sayıda örneğin sunulmasıyla hazırlanır.
İnceleme süreci ve raporların teslimi
Çevbir YK ön inceleme raporu için Teknik-Bilim Kurulu’nu (TBK) veya –az bilinen diller, özel uzmanlık bilgisi gerektiren alanlar gibi nedenlerle– ihtiyaç duyulması halinde başka birlik üyelerini görevlendirebilir. Ön inceleme için gerektiğinde birden fazla raportör görevlendirilebilir.
Raportörler raporlarını 1 ila 4 hafta içinde TBK’ya (veya YK’ya) sunarlar. Raporlar TBK başkanı ve/veya YK başkanı tarafından incelenir ve yeterli bulunursa, raportör(ler) ve TBK başkanı tarafından imzalanarak YK’ya iletilir. YK ise gerekli üstyazıyı hazırlayarak başvurana ulaştırır.
Çevbir YK tam inceleme raporu için TBK’yı veya –az bilinen diller, özel uzmanlık bilgisi gerektiren alanlar gibi nedenlerle– ihtiyaç duyulması halinde başka birlik üyelerini görevlendirebilir. Tam inceleme için gerektiğinde birden fazla raportör görevlendirilebilir.
Raportörler raporlarını 2 ila 6 hafta içinde TBK’ya (veya YK’ya) sunarlar. Raporlar TBK başkanı ve/veya YK başkanı tarafından incelenir ve yeterli bulunursa, raportör(ler) ve TBK başkanı tarafından imzalanarak YK’ya iletilir. YK ise gerekli üstyazıyı hazırlayarak başvurana ulaştırır.
Raporlar raportörün (veya raportörlerin), TBK başkanının ve üstyazıda YK başkanı veya başkan yardımcısının ıslak imzası bulunan matbu nüshalar halinde teslim edilir.
İnceleme ücretleri
Raporlar, incelemeyi yapan raportörlere ödenmek üzere aşağıda belirlenen şekilde ücret karşılığında hazırlanır:
Ön inceleme raporları Çevbir üyeleri için ücretsizdir;
Ön inceleme raporları Çevbir üyesi olmayan çevirmenler veya hak sahipleri (varisler, vasiler) için indirimli ücretle, tüzel kişiler içinse tam ücret karşılığında hazırlanır;
Tam inceleme raporları Çevbir üyeleri için indirimli ücretle hazırlanır;
Tam inceleme raporları Çevbir üyesi olmayan çevirmenler veya hak sahipleri (varisler, vasiler) için indirimli ücretle, tüzel kişiler içinse tam ücret karşılığında hazırlanır.
Ücret tarifesi Çevbir YK tarafından enflasyona göre yıllık olarak belirlenir ve başvuranlara incelemeden önce bildirilir.
Ücretler başvuru sahiplerince Çevbir banka hesaplarına yatırılır.